EC چیست؟

تا اینجای آموزش متوجه شدید که عوامل محیطی گلخانه شامل موارد زیر است:

1. بافت خاک مناسب گلخانه
2. PH مناسب گلخانه
3. EC مناسب گلخانه
4. نور مناسب گلخانه
5. دمای مناسب گلخانه
6. آب مناسب گلخانه
7. رطوبت مناسب گلخانه

با بافت خاک و PH در آموزش های قبلی آشنا شدید اما در این قسمت از آموزش گلخانه داری به موردسوم یعنی EC می پردازیم.

3- EC چیست؟

EC را هدایت الکتریکی یا میزان شوری آب نیز می نامند.

EC به میزان املاح موجود در آب بستگی دارد، هرچقدر این املاح بیشتر باشد، EC یا شوری افزایش می یابد.

واحد اندازه گیری EC چیست؟

برای نشان دادن  EC از اعداد استفاده می کنیم و با یکی از واحدهای زیر نشان داده می شود:

1. دسی سیمنس بر متر (ds/m)
2. میکرو موس بر سانتیمتر

هنگام آزمایش خاک و آب گلخانه، غیر از PH و EC پارامترهای زیر نیز ممکن است گزارش شود:

• CEC (ظرفیت تبادل کاتیونی)
• AEC (ظرفیت تبادل آنیونی)
• SP (درصد رطوبت اشباع خاک)
• N.V (درصد آهک خاک)
• C (کربن آلی خاک)
• SAR (نسبت سدیم قابل جذب)
• TDS (مجموع املاح آب)

روش های نمونه برداری آب و خاک

1- نمونه برداری آب برای آزمایش EC و PH

پس از روشن شدن موتور چاه آب،  30 الی 60 دقیقه بعد، یک نمونه آب برداشته می شود و در کمتر از 24 ساعت به آزمایشگاه برده شود. در غیر این صورت احتمال ایجاد خطا وجود دارد.

2- نمونه برداری خاک برای آزمایش EC و PH

برای نمونه برداری خاک از روش نمونه برداری تصادفی استفاده می کنیم.

در کشت های گلخانه ای برای نمونه برداری خاک، به روش زیر عمل می کنیم.

در زمین مورد نظر برای احداث سالن از یک نقطه به نام نقطه ی صفر شروع می کنیم و نمونه برداری کرده و به صورت تصادفی در جهات مختلف در زمین حرکت می کنیم، نقطه ی بعدی نقطه ی شماره 1 و سپس این حرکت را انجام می دهیم و به تعداد کافی مشخص کرده و در تمامی نقاط پروفیل ایجاد می کنیم.

عمق پروفیل یا گودال باید 30 سانتیمتر باشد، در هر نقطه 3 نمونه خاک برداشته می شود:

• نمونه اول: از سطح خاک تا عمق 10 سانتیمتری که در کیسه شماره 1 ریخته می شود.
• نمونه دوم: از عمق بین 10 تا 20 سانتیمتری که در کیسه شماره 2 ریخته می شود.
• نمونه سوم: از عمق بین 20 تا 30 سانتیمتری که در کیسه شماره 3 ریخته می شود.

بنابراین برای هر پروفیل یا گودال، 3 کیسه خاک داریم که کیسه شماره 1 و 2 و 3 می باشد.

در نهایت خاک کیسه های شماره 1 را روی هم می ریزیم و بعد از مخلوط کردن، 1 نمونه برداشته می شود و به همین ترتیب برای کیسه شماره 2 و 3 انجام می شود.

در ادامه کل خاک ها را با هم مخلوط کرده و یک نمونه برداشت می شود.

اوگر چیست؟

برای نمونه برداری خاک می توانیم از وسیله ای بنام اوگر استفاده کنیم. به صورت لوله ای تو خالی بوده که در داخل خاک فرو برده می شود و با ضرباتی که به ته این لوله وارد می کنیم، لوله مذکور داخل خاک فرو می رود و نمونه خاک مورد نظر وارد استوانه می شود.

اثر EC روی باروری گیاه

سبزی های گلخانه ای حساسیت های متفاوتی به شوری یا EC دارند اما اکثراً حساسند. برای نمونه، EC مناسب گوچه فرنگی 2.5 دسی سیمنس بر متر یا کمتر می باشد.

ضمناً یک گیاه الزاماً در طول دوره رشد خود نیاز به یک  EC ثابت ندارد.

برای گوجه فرنگی دستورالعمل پیشنهادی مطابق جدول زیر می باشد:

توجه 1: اگر EC در دوره قبل از گلدهی زیاد باشد رشد رویشی گیاه کاهش خواهد یافت و باعث خواهد شد گلدهی جلو افتاده و در نتیجه محصول زودرس افزایش می یابد.

توجه 2: کاهش تدریجی در EC قبل از شروع برداشت باعث می شود میوه های با اندازه نرمال تولید شود.

مواد آلی آزاد شده از ریشه

مقدار قابل توجهی مواد آلی از ریشه ها در خاک آزاد می شود که این مواد بوسیله میکروارگانیزم های موجود در خاک تجزیه یا مصرف می شود. همچنین ممکن است مواد مذکور توسط آب آبیاری یا باران از خاک سطحی شسته شود.

مواد آلی آزاد شده از دو نظر مهم است:

1. مواد آلی آزاد شده از ریشه در صورتی که تجمع یابند روی PH و EC و نهایتاً در تعادل عناصر غذایی اثر می گذارد.
2. اگر به روشی بخواهیم جلوی خارج شدن یا ترشح مواد را از ریشه گیاه بگیریم روی ریشه و عملکرد گیاه اثر منفی خواهیم گذاشت.

بنابراین آزمایش PH و EC بستر کشت در مراحل مختلف تولیدات گلخانه ای امری اجتناب ناپذیر است. توصیه می شود آزمایش مذکور را بصورت روزانه یا یک روز در میان انجام دهید و اگر PH و EC بیش از حد بالاست، بستر کشت را آبشویی کنید تا پارامترهای مذکور مناسب شود.

• قبلی
• بعدی